Amerika'ya ilk geldiğim günlerde, katıldığım bir konuşma grubunda hoca bana Türkiye'de hangi takvimi kullandığımızı sorduğunda o an için biraz şaşırmıştım. Hocamızın öğrenmek istediği; ay bazlı mı güneş bazlı mı takvim kullandığımızdı.
Çin gibi özellikle Asya ülkelerinde ticari ilişkiler dışında ay bazlı takvim kullanımının ne kadar yaygın olduğunu insanları tanımaya başladıkça anladım.
Evet Cumartesi günü Çinliler için çok önemli olan Ay Yıldönümü'nün Sacramento'daki kutlamasına gittik. İngilizce'de "Chinese Lunar New Year" olarak geçiyor.
Çinlilerin ay takvimi bizim Hicri takvimden farklı. Hicri takvimde her sene 10 gün geriye giderken Çin takviminde sistem farklı işliyor:
2012 Yeni yıl başlangıcı: 23 Ocak 2012 iken,
2013 Yeni yıl başlangıcı: 10 Şubat 2013, ve
2014 Yeni yıl başlangıcı: 31 Ocak 2014.
Yılbaşı mutlaka Ocak ya da Şubat ayında oluyor.
Kutlamaya dönersek; Çok fazla gösteri vardı ama özellikle Çin kültürünü yansıtanlar benim dikkatimi çekenlerdi.
Ejderha dansı
İngilizcesi "Dragon" olan Ejderhanın nerden geldiği bilinmese de timsah, yılan, kertenkele gibi hayvanların karışımı olduğu söylentiler arasında. Ejderhanın Çin'de batı kültüründen daha farklı ve özellikli bir anlamı var. Ejderha "imparatorluk gücü"nü simgeliyor. Çin imparatorları kendilerini "Gerçek Ejderha" ve "Cennetin Oğulları" olarak düşünüyorlarmış. Yataklarına "Dragon Bed", tahtlarına "Dragon Seat" deniyor vs.
Asıl ilginç olan ise, yağmuru ejderhaların yağdırdıklarına inanmaları..
Biz yeni yıl kutlamasındaki müzik performanslarıyla devam edelim:
Çinli bir kızın kılıçla dans gösterisi var sırada:
Gösteriler arasında kendi kültürlerine ait olmayanlar da vardı. İspanyol dansı, Hint dansı, opera vs gibi birçok düzenleme şu an aklıma gelenlerden birkaçı. Sadece Çin kültürünü izleyeceğimi düşündüğümden olsa gerek kendi kültürleri(sadece birkaçı) dışındaki gösterileri pek beğenmedim diyebilirim. Biraz taklit zihniyetiyle bağdaştırmış da olabilirim, ya da az zamanda öz iş mantığıma ters de gelmiş olabilir. Yine de çalışıp emek verdikleri için saygı duyuyorum.
Hint dansı
Biraz Anadolu motifleri vardı
Kutlamada farkedilir derecede organizasyon problemi vardı, acele hazılanmış bir program gibiydi.
Sıra geldi bizim diğerlerine göre daha çok beğendiğimiz Kung-Fu gösterisine:
14. gösteri olan Kung-Fu gösterisinden sonra biz salondan ayrılmaya karar verdik, çünkü 2,5 saate yakın bir süreyi geride bırakmıştık ve toplamda final şarkısıyla birlikte tam 16 tane daha performans vardı ama ilk bölüm bize yetti açıkçası. Profesyonel gösteriler olmaması, bazen kulaklarımızı tıkamamıza sebep olan ses sistemindeki aşırılıklar ve programın genel formatı bu kararı vermemize sebep oldu.
Benim mankenim
Yılbaşı kültürüne geri dönecek olursak;
Çinde ve aynı takvimi kullanan Vietnam, Taiwan gibi ülkelerde, yılbaşının olduğu gün çok özel bir günmüş. Yılbaşından önce bütün evi detaylıca temizliyorlar, çeşit çeşit yemekleri yapıyorlar. Bunun altında "yeni yıla nasıl girersen öyle devam eder" mantığı yatıyor. O gün hiç çalışmıyorlar, yemek pişirmiyorlar, temizlik vs gibi hiçbir iş yapmıyorlar, sadece dinleniyorlar ki tüm yıl öyle geçsin.
Yılbaşından itibaren 15 gün boyunca yeni yıl kutlamaları devam ediyor. Akrabalar, arkadaşlar birbirlerine kırmızı zarflarda kartlar gönderiyorlar. Kırmızı renkli zarfın özel bir anlamı var: kırmızı şans ve zenginliği ifade ediyor.
Bu 15 günlük kutlamalarda benim en çok hoşuma giden alışkanlıkları ise akraba ziyaretleri oldu. Aynı bizim bayramlarımız gibi onlar için de akraba ziyaretleri bu dönemde çok önemli. Dünyanın her yerinde en çok ihtiyaç duyulan şeylerden biri de kuvvetli aile bağlarıdır sanırım.
Kapanışı geleneksel kıyafetlere olan ilgimle yapayım.. Şimdiye kadar özel gün kutlamalarında gördüğüm bütün geleneksel kıyafetlere bayıldığımı itiraf edeyim. Şu şeker kız çocuğuna geleneksel kıyafet nasıl da yakışmış..Ama hastaydı garibim..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder